Afgelopen oktober is een goede Nederlandse vriendin hier verongelukt. Ze werkte hier al meer dan twintig jaar. ‘Carina is nou dood hè, maar bij de Here Jezus leeft ze wel. En als de Here Jezus terugkomt, dan is ze er weer.’ Gideon heeft het nog vaak over haar. De dood is ook zo onbegrijpelijk voor een bijna driejarige. ‘Moe, jij bent er wel altijd toch?’ We hopen het wel! Gelukkig is het allemaal weer wat rustiger geworden in de afgelopen weken en is de ergste schok na het plotselinge overlijden van onze goede vriendin hier voorbij. Op het werk is het ook weer wat rustiger nu de jaarafsluiting voorbij is. Dat zijn altijd erg stressvolle maanden met veel te veel werk, waar we ons echt doorheen moeten bijten. Gelukkig zijn ze weer voorbij!
Het ongeluk gebeurde juist in een tijd waarin de financiële situatie op kantoor erg moeilijk is. Er zijn grote tekorten voor komend jaar en er zijn niet zomaar oplossingen voorhanden. Dit hangt onder andere samen met heel wat zendelingen die zijn vertrokken in de afgelopen jaren, met name vanwege pensionering. Nieuwe mensen komen niet zomaar en als we lokaal personeel aannemen hebben we geen middelen om alle salarissen te dekken. Willem heeft er zijn handen vol mee en het geeft best wat zorgen. Bidden jullie mee voor wijsheid en inzicht, maar ook de kracht om door te gaan in moeilijke omstandigheden. Ons verlangen is dat het Bijbelvertaalwerk goed door kan gaan in deze landen. Gelukkig begint er eindelijk meer aandacht voor te komen, hopelijk komen daarmee ook de oplossingen in zicht.
De oogsttijd in M. is voorbij en de oogsten zijn toch meer tegengevallen dan verwacht. In het westen van het land wordt het elk jaar steeds droger en heter en groeit er haast niets meer. Goede irrigatie hebben ze niet, dus elk jaar wordt de oogst ook steeds minder en dit jaar groeide er haast niets op het land. Zonder een mogelijkheid te hebben om wat anders te doen, gaan mensen toch door met wat ze doen. In het Noorden zijn er andere problemen. Waar het veilig genoeg was om het land te bewerken kwam de oogsttijd in zicht maar werden de landerijen net voor de oogst in brand gestoken door de terroristen. Het leven voor de meeste M-ezen wordt ineens ontzettend duur. Bijvoorbeeld de mais, de houtskool voor het koken, de olie voor door het eten, het is allemaal meer dan 30% in prijs gestegen in een paar maanden tijd. Dat zijn gigantische stijgingen voor de arme bevolking hier. Vorige week staakten de bakkers, omdat ze de prijzen van het stokbrood niet mochten verhogen (die is hier wettelijk vastgelegd). Voor de huidige prijzen konden ze niet meer bakken. Kortom: veel problemen voor de bevolking.
We zijn hier voor Bijbelvertaalwerk, zodat iedereen de Bijbel in de taal van zijn hart kan lezen. Die focus moeten we blijven vasthouden, want er zijn zoveel andere dingen waar we iets aan zouden willen doen. Veel mensen zitten zo vast in de sociale structuur van hun familie en in de religieuze cultuur van het land. Dat maakt het heel lastig om vrucht te zien op gesprekken die we hebben met anderen. Er is ook zoveel geestelijke gebondenheid. Om het minste of geringste gaan mensen naar de maraboet (de toverdokter) om mensen te vervloeken. Zo kwam een vriendin onlangs naar ons toe en vertelde dat haar oom was overleden. ‘Er kwamen allemaal wormen uit zijn lichaam. En mijn tante was er ook al aan overleden. Ze waren vervloekt.’ Dus wij waren wat sceptisch: is daar geen behandeling voor? Na enig googelen bleek dat een bepaalde watervlo in vervuild water een parasiet bij zich kan dragen die zorgt voor wormen door je hele lichaam. Daar is nog geen behandeling voor. Bij navraag bij collega’s bleek echter ook dat het vaker voorkomt dat iemand vervloekt wordt door een toverdokter en een dag later overlijdt aan allemaal wormen die uit zijn lichaam kruipen. Dat zijn voor ons vreemde dingen.
De broer van een collega was zo’n maraboet, maar is tot geloof gekomen. ‘Jullie vermaken je maar een beetje met Jezus,’ zei hij tegen andere mensen in de kerk. ‘Maar ik weet hoe machtig hij echt is, hij heeft mij bevrijd van machten die mijn leven beheersten.’ Hij was gebonden en leed er lichamelijk en geestelijk heel erg onder. Hij kon echt hele vreemde dingen doen maar is blij dat hij van dat leven los is. ‘Jezus is zo ontzettend machtig! Jullie weten half niet hoe!’ zei hij.
Er is veel wat ons bezighoudt en we moeten onszelf er steeds aan herinneren dat God boven alles staat en dat Hij steeds zal geven wat nodig is. We zijn niet gemaakt voor deze wereld. Hij is onze hoop! Jezus heeft alles volbracht en daarom zien we uit naar de nieuwe schepping, maar tot die tijd heeft iedereen recht op het goede nieuws: Jezus is overwinnaar :).
Vorige keer vertelden we over Awa die in verwachting is. Ze vertelde dat het bijna tijd werd om de ‘siroop’ te nemen. ‘Wat voor siroop is dat dan?’ vroeg ik. ‘Oh, dat nemen alle zwangere vrouwen hier! Daarvan krijg je heel veel honger en slaap je heel veel. Je komt dus ook lekker veel aan!’ (Dik zijn is echt het ideaal, in alle omstandigheden.) ‘Mag ik dat eens zien, als je het hebt gekocht?’ Een week later kwam ze glunderend met een zakje van de apotheek: ‘Kijk Christien, hier is het!’ Ik maakte het open en was even later in shock. De verpakking zei: ‘Gevaarlijk voor zwangeren en kinderen, bevat alcohol.’ Het bleek een medicijn te zijn voor mensen met mentale problemen, bijvoorbeeld schizofrenie, met als bijwerking een sterk hongergevoel en slaperigheid. Toen ik haar uitlegde dat ze subiet moest stoppen, wierp ze tegen: ‘Ja maar, iedereen neemt het!’ Na verdere uitleg was ze eindelijk overtuigd en neemt ze het niet meer… Ik raadde haar aan een goede multivitamine te nemen. Toen ze dat later overlegde met haar verloskundige zei die: ‘Wacht daar nou nog maar mee, je wilt veel te veel!’ Soms zakt de moed je in de schoenen! Gelukkig is niet elk ziekenhuis hetzelfde!
Het kerstfeest voelt hier altijd wat onwerkelijk aan. We missen de gezelligheid van de donkere maanden met lichtjes en lekkere banketstaven en kerststollen. Maar de kern blijft: Jezus kwam voor ons naar de aarde om ons te bevrijden van de macht van de zonde en dat is waar het om draait. We bidden jullie een gezegend kerstfeest toe!
Shalom, Willem, Christien en Gideon
Willem en Christien 